6th World Congress of Neurorehabilitation – Vienna 2010

Tytuł: Poprawa dużej motoryki u dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym po treningu lokomotorycznym z zastosowaniem robota.

Autorzy: A.Czernuszenko, M.Bonikowski, E.Zak, M.Jóźwiak, S.Snela, F.Manikowska, A.Stęplowska, J.Kwasiborski

Ze względu na rozwój technologiczny i wprowadzenie robotów wspomagających, pojawiła się nowa efektywna forma terapii chodu stosowana u pacjentów dorosłych z nabytymi uszkodzeniami neurologicznymi takimi jak: uraz rdzenia kręgowego, udar niedokrwiennym mózgu, stwardnienie rozsiane. Nadal nie jest jasne, czy metoda treningu chodu jest możliwa w przypadku dużych populacji dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym. Nasze badania, jako projekt pilotażowy w ramach większego wieloośrodkowego, randomizowanego projektu badawczego oceniały wpływ 4 tygodniowej terapii z zastosowaniem robota wspomagającego chód ? Lokomat (Hocoma) w porównaniu do prowadzonej w ośrodku terapii neurorozwojowej. Funkcje motoryczne były oceniane z pomocą testu GMFM.

W badaniu uczestniczyło 21 dzieci ze spastyczną postacią MPD ? diplegia w wieku od 6 do 14 lat (śr.12,13). Dzieci reprezentowały II i III poziom funkcjonalny wg skali GMFCS. Pacjenci zostali losowo podzieleni na dwie równo liczebne grupy (kontrolną i eksperymentalną). Grupa eksperymentalna (12 osób) uczestniczyła w 4 tygodniowej terapii prowadzonej 3-5 x w tygodniu na urządzeniu LOKOMAT (45 minut sesja terapeutyczna), co łącznie stanowiło 20 sesji. Obie grupy były usprawniane metodą neurorozwojową prowadzoną w ośrodku rehabilitacyjnym. Czas trwania sesji wynosił 30 minut. Uzyskane wyniki przed/po terapii oceniano za pomocą testu GMFM 88. Badanie wykonywał ten sam badacz, który nie był zaślepiony podczas oceny po terapii.

Wszystkie dzieci (21 osób) w wieku od 6 do 14 lat (śr.11,1) ukończyły terapię.
38% pacjentów z grupy kontrolnej (8 osób) prezentowało zdolności funkcjonalne na poziomie II wg GMFCS a 62% grupy (13 osób) stanowili pacjenci na poziomie III wg GMFCS. Całkowity wyjściowy wynik testu GMFM w grupie badanej wyniósł 74,5% (śr. 15,1). W grupa eksperymentalna składała się z dzieci w wieku śr.10,9 lat. 25% (3osoby) z tej grupy stanowili pacjenci na poziomie II wg GMFCS. Całkowity wyjściowy wynik testu GMFM w grupie eksperymentalnej wynosił 73,7% (17,6). Grupa kontrolna 9 osób stanowili pacjenci w wieku śr.11,4 lat, którzy reprezentowali w 44% (4osoby) poziom funkcjonalny II wg GMFCS. Całkowity wyjściowy wynik testu GMFM w grupie kontrolnej wynosił 75,1%. Całkowita liczba przebytych sesji rehabilitacyjnych z zastosowaniem metod neurorozwojowych wynosiła śr.15,5 w grupie eksperymentalnej a śr.16,2 w grupie kontrolnej. Całkowita liczba przebytych sesji rehabilitacyjnych z zastosowaniem zautomatyzowanych ortoz wynosiła śr.16,9 co stanowiło śr.11,2 godzin chodu i śr. 17,1 km pokonanego dystansu . Porównując wyniki przed i po terapii, zaobserwowano istotną statystycznie poprawę w całym teście GMFM wynoszącą 3,9 (2,4) p=0,002 oraz w kategorii B (dotyczącym pozycji siedzącej) wynoszącą 5,9 (3,9) p=0,007, kategorii C (pełzanie, czworakowanie) wynoszącą 5,1 (6,0) p= 0,007 kategorii D (pozycja stojąca) wynoszącą 4,3 (6,0) p=0,01 oraz w kategorii E (chodzenie, bieganie, skakanie) wynoszącą 10,9 (3,4) p=0,005 w grupie eksperymentalnej oraz w kategorii B w grupie kontrolnej wynoszącą 1,5 (1,3) p=0,02. Różnice w poprawie dotyczące kategorii C, D, E pomiędzy grupami były statystycznie znamienne.

Prezentowane wyniki badań są zgodne z obserwacjami innych autorów, że trening chodu z zastosowaniem robota asysty może poprawić zdolności ruchowe pacjentów a w szczególności funkcję chodu pacjentów z mózgowym porażeniem dziecięcym

Opracowanie :
dr n.med. Ewelina Nowak
specjalista fizjoterapii